bozcaada kalesi
Bozcaada Kalesi, Bozcaada koyunun kuzey tarafında Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılmıştır. İlk yapılışına ait kitabesi günümüze gelememiştir. Kale XV.yüzyıl eseridir. Ancak sonraki yıllarda yapılan onarımlarla orijinalliğinden büyük ölçüde uzaklaşmıştır.
Köprülü Mehmet paşa’nın sadrazamlığı sırasında bir süre Venediklilerin eline geçen Bozcaada Osmanlılar tarafından yeniden ele geçirilince kale onarılmış ve genişletilmiştir. Randolp bu kalenin dikdörtgen şeklinde olduğunu ve 20 topunun bulunduğunu belirtmiştir. Yine kale içerisinde Osmanlı yerleşim alanı olduğu Randolp’tan öğrenilmektedir.
Kalenin giriş kapısı üzerinde Sultan II.Mahmut tarafından yaptırılan onarıma ilişkin bir kitabe bulunmaktadır.
“Yaptı bu kal’e-i mansurayı Sultan Mahmud
Hak te’alâ ede a’dasın her dem makhûr
Aynıyâ düşdü dedim mısra tarihi metin
Oldu Bozcaada’nın kal’e ve şehri-ma’mûr” 1231 (1815)
Kalenin deniz tarafındaki kapısı üzerinde de bir diğer yazıt bulunmaktadır.
“Etdi bu hısn-ı hasini yeni baştan tecdid
Han Mahmud şiyem dâd u dârâ tedbir
Her gören eyledi tarihini Aynî Tahsin
Buldu Bozcaada’nın suru ne zibâ ta’mir” 1231 (1815)
Kale, günümüze iyi bir durumda ulaşan, bir iç kale ile bunun içerisindeki kule ve burçların takviye ettiği surla çevrilidir. Ayrıca sarnıcı, cephanelik, karargâh binaları ile sahile kadar uzanan dış surlar da bunları tamamlamıştır. Limandan 1.5 km. içeride 1842’de ikinci bir kale daha yaptırılmıştır. Yenikale ismiyle anılan bu yapının da yazıtı bulunmaktadır.
Kale, şehirden iki yanı muntazam duvarlarla örülü geniş ve derin bir hendekle ayrılmıştır. Kale kapısı bu hendeğin üzerinde olup, bir köprü ile içeriye girilmektedir. Günümüzde sabit olan bu köprünün eskiden asma köprü olduğu bilinmektedir.